System da Vinci to jeden z najnowocześniejszych robotów medycznych, który umożliwia przeprowadzenie precyzyjnych zabiegów operacyjnych metodą małoinwazyjną. Wprowadzony został na rynek w 1999 roku i znalazł zastosowanie w wielu dziedzinach chirurgii, szczególnie w zabiegach kardiologicznych, ginekologicznych i urologicznych.
W 2022 roku przekroczono liczbę 10 milionów dotychczas wykonanych operacji przy użyciu robota da Vinci na całym świecie, z czego ponad 1,5 miliona zabiegów wykonano w 2021 roku. Szacuje się, że istnieje około 7400 takich urządzeń zainstalowanych w 67 krajach. W Polsce aktualnie z pomocy systemu da Vinci korzystają 23 placówki.
Robot da Vinci – najważniejsze informacje
System da Vinci jest ciągle modernizowany i udoskonalany. Współczesne roboty, dostępne w postaci dwóch modeli, tj. X i Xi, są już czwartą generacją. Umożliwiają one wykonywanie około 200 rodzajów operacji. Największy rozwój chirurgii robotowej nastąpił w urologii, szczególnie w leczeniu raka prostaty.
Robot da Vinci składa się z czterech głównych elementów:
- część sterownicza – konsola chirurgiczna
Konsola chirurgiczna to specjalne stanowisko przeznaczone dla chirurga, przystosowane do przeprowadzania operacji przy użyciu robota sterowanego zdalnie. Konsola może być ustawiona na sali operacyjnej w dowolnej odległości od pacjenta. Wyposażona jest w narzędzia sterujące i urządzenie wizyjne, zdolne do wyświetlania obrazu pola operacyjnego w trzech wymiarach.
- część wykonawcza – robot chirurgiczny
Robot chirurgiczny to urządzenie złożone z czterech ramion robotycznych, spośród których trzy wyposażone są w narzędzia EndoWrist, umożliwiające przeprowadzenie operacji, a czwarte steruje kamerą endoskopową w ciele pacjenta. Ramiona umieszczone są nad polem operacyjnym i mają bezpośredni kontakt z pacjentem. Dzięki niewielkim rozmiarom, do wykonania zabiegu wystarczy minimalne nacięcie o wielkości 1-2 cm.
- narzędzia EndoWrist
Narzędzia EndoWrist to specjalistyczny zestaw narzędzi chirurgicznych, odzwierciedlający sprawność ruchów ludzkiej ręki. Chirurg steruje nimi zdalnie z poziomu konsoli sterowniczej. Narzędzia udoskonalone są także o układ redukcji efektu drżenia rąk i system niwelujący gwałtowne ruchy.
- układ wizyjny 3D
Wysokiej jakości kamery, obrazujące pole operacyjne w trójwymiarze.
Robot da Vinci w chirurgii kolorektalnej
Chirurgia robotowa zyskuje coraz większe zainteresowanie w operacjach kolorektalnych. Zabiegi te cechują się zdecydowanie większą dokładnością, precyzją i widocznością podczas operacji, a tym samym zapewniają większą kontrolę i bezpieczeństwo. Ponadto wiążą się z szeregiem korzyści dla pacjenta, wśród których wymienia się mniejsze ryzyko wystąpienia powikłań wczesnych i późnych, skrócenie okresu hospitalizacji i rekonwalescencji, mniejsze ryzyko wyłonienia stomii czy utraty krwi.
System da Vinci w operacjach kolorektalnych wykorzystywany jest do resekcji różnych odcinków jelita grubego, np. z powodu raka odbytnicy. Jest to częsty nowotwór nie tylko w Polsce, ale i na świecie. Jedynym skutecznym sposobem jego leczenia jest usunięcie guza wraz z częścią zmienionego jelita. Zazwyczaj jest to trudne do wykonania przy pomocy metody klasycznej, ze względu na trudno dostępną lokalizację, a także bliskość naczyń i nerwów odpowiadających za kontrolę wypróżniania. Z pomocą przychodzi chirurgia robotowa, jednak zawsze należy mieć na uwadze możliwość konwersji zabiegu do metody klasycznej w przypadku nieprzewidzianych trudności operacyjnych.
Kwalifikacja do zabiegu w Kielcach
W ramach współpracy ze szwedzkimi lekarzami Szpital św. Anny w Piasecznie rozpoczął program zabiegów przeprowadzanych robotowo na jelicie na grubym, które są w całości wykonywane w ramach NFZ. Do operacji kwalifikowani są pacjenci wymagający resekcji jelita grubego na różnych odcinkach, tj. resekcja odbytnicy, esicy, a także lewej lub prawej połowy okrężnicy (hemikolektomia lewostronna lub prawostronna).
W naszym Centrum jest możliwość odbycia kwalifikacji do operacji kolorektalnej w Piasecznie, którą wykonuje podczas konsultacji specjalista chirurgii ogólnej i onkologicznej dr n. med. Andrzej Kluciński.
Dr n. med. Andrzej Kluciński
proktolog, specjalista chirurgii ogólnej i onkologicznej